Jedną z postaci, którą warto przypomnieć, jest prof. dr hab. Eleonora Reicher – internista i reumatolog.

Sejm ustanowił rok 2018 Rokiem Praw Kobiet. Jest to okazja, by przypomnieć zasłużone dla Ciechocinka panie. Te, które stąd pochodziły, te, które związały swoje życie zawodowe z uzdrowiskiem, pozostawiając po sobie trwały ślad, czy te, które o nim pisały.

Urodziła się w 1884 r. w Warszawie w spolszczonej rodzinie żydowskiej. Przeszła na katolicyzm. Spadek po matce dał jej niezależność, a dobra sytuacja materialna sprawiła, że mogła wyjechać zagranicę i zrealizować swoje marzenia, bowiem lubiła się uczyć. Po maturze, którą uzyskała we Fryburgu w Szwajcarii w 1906 r., wyjechała na studia do Francji. Wybrała medycynę na Sorbonie w Paryżu, a po roku przeniosła się do Berna, gdzie studiowała jeszcze biologię. W 1912 r. otrzymała dyplom doktora filozofii z zakresu nauk przyrodniczych. Studia medyczne ukończyła w r. 1914, egzaminów jednak nie złożyła, gdyż wybuch I wojny światowej zastał ją na wakacjach w kraju. Zajęła się wówczas pomocą w organizowaniu szpitali przyfrontowych. W 1916 roku ponownie wyjechała do Berna i po roku uzyskała dyplom lekarza. Do 1920 r. była asystentką światowej sławy prof. Hermanna Sahliego w Klinice Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu w Bernie.

W kręgu medycyny sportowej

Powróciła do kraju po zrobieniu doktoratu. Przez kilka miesięcy służyła jako lekarz Ochotniczej Legii Kobiet w Warszawie w stopniu oficerskim, a następnie została asystentem w kierowanej przez prof. Antoniego Gluzińskiego Klinice Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1925-1935 pracowała zarobkowo w Ubezpieczalni Społecznej. Jednocześnie prowadziła działalność naukową. W latach 1928-1939 była adiunktem, a od 1933 r. docentem w II Klinice Chorób Wewnętrznych UW, kierowanej przez prof. Witolda Orłowskiego. Kierowała Poradnią Sportowo-Lekarską. Interesowała ją medycyna sportowa. Była konsultantem budowy Centralnego Instytutu Wychowania Fizycznego. Interesowała ją fizjologia w warunkach aktywności fizycznej, prawidłowy rozwój fizyczny młodzieży. Była inicjatorką studiów z zakresu wychowania fizycznego dla kobiet. To dzięki niej rozpoczęły pracę kobiety instruktorki, a także lekarki sportowe. O jej pozycji w medycynie sportowej niech świadczy fakt, że to ona w 1927 roku wygłosiła inauguracyjny referat na I Polskim Kongresie Dla Spraw Sportu w Wychowaniu Fizycznym Kobiet.

Prof. Eleonora Reicher zajmuje prekursorską pozycję w rozwoju polskiej i światowej myśli lekarskiej dotyczącej naukowych podstaw stosowania aktywności ruchowej w profilaktyce i leczeniu chorób oraz opieki lekarskiej nad osobami uprawiającymi sport.

Praktyki w Ciechocinku

W latach 1931-39 praktykowała w sezonie letnim w Ciechocinku. Była wykładowcą Lekarskich Kursów Wakacyjnych, organizowanych od 1928, których celem było podniesienie kwalifikacji lekarzy, wymiana doświadczeń, popularyzacja lecznictwa uzdrowiskowego.

Działała w Polskim Towarzystwie Zwalczania Gośćca. W 1932 r. wspólnie z Jadwigą Titz-Kosko stworzyła pierwszą poradnię reumatologiczną. Zaczęła prowadzić wykłady dla studentów i publikowała prace poświęcone reumatologii. Jako przedstawicielka Polski wyjeżdżała za granicę na kongresy poświęcone tej dziedzinie medycyny. Była pierwszym lekarzem z Polski, który reprezentował nasz kraj na Międzynarodowym Zjeździe Reumatologów w Paryżu, później w Moskwie. Znała kilka języków obcych, co ułatwiało jej kontakty międzynarodowe.

Żołnierz i naukowiec

Podczas drugiej wojny światowej musiała się ukrywać jako osoba pochodzenia żydowskiego. Zorganizowała szpital PCK dla dzieci i sierot – ofiar wojny. Brała też czynny udział w ruchu oporu jako kpt. „Barbara”. Pracowała jako lekarz w szpitalu powstańczym. Wiosną 1945 r. podjęła pracę na Uniwersytecie Warszawskim. W latach powojennych jej działalność naukowa i zawodowa związana jest z powstaniem Instytutu Reumatologicznego w Warszawie oraz organizacją poradnictwa reumatologicznego i lecznictwa sanatoryjnego w Polsce. Do przejścia na emeryturę w 1961 r. była dyrektorem Instytutu jako profesor medycyny. Jednocześnie w latach 1949-56 prowadziła Katedrę Reumatologii na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego (następnie Akademii Medycznej). Często bywała w Ciechocinku. Sprawowała nadzór naukowy nad Reumatologicznym Ośrodkiem Naukowo-Badawczym w Sanatorium im. Janka Krasickiego.

Opublikowała wiele prac naukowych i popularnych. Napisała podręcznik chorób reumatycznych. Współredagowała „Reumatologię Polską”. Działała w Polskim Towarzystwie Reumatologicznym. Jest uznawana za twórcę polskiej szkoły reumatologii. Ta niezwykle aktywna kobieta była na emeryturze nadal czynna jako konsultant. Rozwijała też swoje pasje malarskie. Prof. Eleonora Reicher przywiązywała duże znaczenie do życia religijnego – jak pisała o niej Zofia Nałkowska w „Dziennikach”, była „katoliczką z przekonania i wyboru”. Współpracowała z Zakładem dla Niewidomych w Laskach, opracowywała żywoty świętych. Napisała książki o św. Tomaszu z Akwinu i o. Rafale Kalinowskim. Otrzymała od dzieci Order Uśmiechu. Zmarła w 1973 r. w Warszawie i zgodnie ze swoim życzeniem została pochowana na cmentarzu w Laskach pod Warszawą.

Aldona Nocna